Rơm – một hình ảnh quen thuộc gắn liền với làng quê Việt Nam – từ lâu đã không chỉ là phụ phẩm sau vụ mùa, mà còn là tài nguyên quý giá có nhiều công dụng bất ngờ trong đời sống con người.
Rơm là phần thân khô còn lại của cây lúa sau khi đã thu hoạch hạt. Sau mùa gặt, rơm thường được phơi khô và sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau – từ nông nghiệp, chăn nuôi, đến thủ công mỹ nghệ và thậm chí cả kiến trúc sinh thái.
Phủ gốc giữ ẩm cho cây: Rơm được dùng để phủ quanh gốc cây, giúp giữ độ ẩm cho đất, hạn chế cỏ dại mọc và giảm xói mòn đất.
Ủ phân hữu cơ: Rơm là nguyên liệu tuyệt vời để ủ thành phân compost, cung cấp chất mùn và vi sinh vật có lợi cho đất trồng.
Nuôi trồng nấm rơm: Một trong những cách tận dụng rơm phổ biến là dùng làm giá thể để trồng nấm – đặc biệt là nấm rơm.
Làm thức ăn cho trâu, bò: Rơm khô là nguồn thức ăn thô cho gia súc, đặc biệt trong mùa khô khi cỏ ít.
Làm chất độn chuồng: Rơm giúp hút ẩm, giữ ấm và giảm mùi hôi trong chuồng trại.
Lợp mái nhà tranh: Ở nhiều vùng quê, rơm được bó lại và lợp mái – giữ mát vào mùa hè, ấm vào mùa đông.
Vật liệu xây dựng sinh thái: Ngày nay, rơm còn được sử dụng trong các công trình nhà sinh thái (eco-house), làm tường cách nhiệt hoặc trộn với đất sét để xây nhà.
Đan lát thủ công: Rơm có thể được dùng để đan giỏ, mũ, thú bông rơm hoặc làm đồ trang trí, quà lưu niệm.
Thân thiện và phân hủy sinh học: Rơm là vật liệu tự nhiên, dễ phân hủy, góp phần giảm rác thải nhựa và hóa chất trong nông nghiệp.
Giảm khí thải nếu không đốt rơm: Việc không đốt rơm ngoài đồng mà tái sử dụng sẽ giúp giảm ô nhiễm không khí – vấn đề nghiêm trọng ở nhiều vùng đồng bằng
Rơm – tưởng là “rác nông nghiệp” – nhưng lại là một phần không thể thiếu trong nền nông nghiệp bền vững và đời sống nông thôn. Trong thời đại hướng đến tự nhiên và sinh thái, việc tái sử dụng rơm một cách sáng tạo và hiệu quả không chỉ giúp ích cho người nông dân mà còn bảo vệ môi trường sống của chính chúng ta.
Bạn muốn sử dụng rơm để trồng rau tại nhà, làm đồ thủ công hay thử nghiệm một mái nhà sinh thái? Hãy bắt đầu từ những điều nhỏ nhất – bởi rơm không rẻ tiền, mà là kho báu từ đất! ????????